Các vị thần Ai Cập

Người Ai Cập rất tôn thờ các vị thần và trong văn hóa của họ có đến 2000 vị thần to nhỏ lớn bé khác nhau.

1 Ra

Thần Ra, hay còn gọi là Re, hoặc có thể gọi là Atum ( trời đất sao lắm thế!)
Đây là vị thần của Mặt Trời, có vai trò quan trọng nhất trong thần thoại Ai Cập, có thể coi là Đấng Sáng tạo nên các vị thần.
Điều này cho thấy người Ai Cập cổ rất tôn thờ Mặt Trời và coi đó là khởi nguồn sự sống của vạn vật.

Thần Ra được miêu tả dưới nhiều hình dạng khác nhau, nhưng phổ biến nhất là một người với đầu chim ưng có một đĩa Mặt Trời trên đỉnh đầu.

Trong truyền thuyết, thần Ra du hành thế gian trên 2 con thuyền Mặt Trời: Mandjet- con thuyền Buổi sáng và Mesektet – con thuyền Buổi tối. Hai con thuyền đưa Ra xuyên qua thế giới, đi về phía Tây vào ban đêm và đến sáng hôm sau lại xuất hiện ở hướng Đông. Ông được coi là biểu tượng của hi vọng và sự tái sinh.

Người Ai Cập cũng cho rằng loài người được sinh ra từ nước mắt của thần Ra. Họ nói: “Nếu bạn không tin, thì đợi đến giữa trưa, hãy ngước mắt nhìn thẳng lên trời và sẽ cảm nhận được đôi mắt quyền năng của thần Ra” ( Xui dại quá!)

Như đã nói ở trên, thần Ra có rất nhiều hình dạng khác nhau và thường thay đổi theo thời gian trong ngày. Ban ngày, ông thường xuất hiện dưới hình dạng con bọ hung lăn mặt trời lên cao, người ta gọi là Khepri. Buổi tối, thần Ra lại biến thành hình dạng vị thần đầu cừu đực Khnum. Chỉ vào giữa trưa, mới là lúc thần Ra hiện nguyên hình hài của mình.
Sự thay đổi hình dạng vào các thời điểm trong ngày của thần Ra có lẽ dùng để ám chỉ sự thay đổi của Mặt Trời trong một ngày.

2 Osiris

Osiris là con trai cả của Geb và Nut. Lúc ban đầu, ông được coi là vị thần của thiên nhiên. Ông trở thành vua của người Ai Cập, dạy cho họ những kiến thức sống quan trọng như cách làm bánh mì, nấu rượu, kiến trúc, luật pháp… Ông có công lớn trong việc giúp Ai Cập trở thành một đất nước văn minh. Sau khi đã hoàn thành nghĩa vụ, Osiris quyết định đi du hành đến những miền đất xa xôi và lúc trở về ông lại được toàn thể thần dân chào đón, ca tụng. Sự yêu quý của nhân dân dành cho Osiris khiến người em trai của ông là Set đem lòng ghen tị. Hắn đã lập mưu giết Osiris để cướp ngôi vua.

Về sau, Osiris được vợ mình là nữ thần Isis hồi sinh, nhưng ông đã quá chán chường với cuộc sống thế gian nên lui về cai quản địa ngục, trở thành người phán xử những linh hồn. Osiris luôn cầm theo bên mình một cây móc và một cây quyền trượng.

3 Horus

Horus là con trai của Osiris và Isis. Mang trọng trách trả thù cho cha, khi đã trưởng thành Horus tìm đến thách đấu với Set. Họ đánh nhau bất phân thắng bại và đến trận thứ 80 thì Horus dành chiến thắng. Các vị thần đã bắt Set về phục vụ dưới trướng thần Ra và trả lạ ngôi vị cho Horus.

Horus là vị thần của Bầu trời, thần Chiến tranh và Săn Bắn. Ông có hình dáng của một người mang đầu chim ưng. “Con mắt của Horus” là một biểu tượng xuất hiện rất phổ biến trong văn hóa Ai Cập, nó đại diện cho quyền lực hoàng gia và sự công nhận của các vị thần.

Người ta nói rằng, đôi mắt của thần Horus chính là mặt trăng và mặt trời. Trong trận chiến với ác thần Set, con mắt mặt trăng của Horus bị thương, chính vì thế cho đến bây giờ mặt trăng không còn tỏa sáng rực rỡ như mặt trời được nữa.

4 Anubis

• 

Theo như truyền thuyết thì Anubis là con riêng của nữ thần Nepthys với thần Osiris, mặc dù vẫn nhiều người cho rằng ông là con của thần Set. Anubis được mô tả có hình dạng một người mang đầu chó rừng.

Anubis ban đầu là vị thần cai quản việc ướp xác và liên quan đến quá trình sau khi chết của người Ai Cập. Ông có vai trò vô cùng quan trọng trong một tang lễ, nhiều khi còn được coi là người bảo vệ các lăng mộ.

Loài chó rừng ở Ai Cập thường có biệt danh là “kẻ ăn xác thối”. Màu đen trên khuôn mặt của thần Anubis không đơn giản là màu da của loài chó rừng mà nó còn tượng trưng cho màu của thịt thối rữa và màu của đất đen thung lũng sông Nile, tượng trưng cho sự tái sinh,

Về sau thì thần Osiris trở thành người cai quản địa ngục và thuật ướp xác. Vai trò của thần Anubis trong tang lễ cũng giảm đi đôi chút, tuy nhiên ông vẫn được coi là “Người canh giữ linh hồn”, phán quan của địa ngục. Ông là vị thần quyết định một linh hồn là tốt hay xấu bằng cách đặt quả tim của họ lên một chiếc bàn cân với một cọng lông đà điểu. Nếu quả tim của người nào nhẹ hơn cọng lông đà điểu, thì đương nhiên đó là một linh hồn tốt và ngược lại.

5 Thoth

Thần Thoth là vị thần của Trí tuệ, cai quản các văn bản và kiến thức trong thần thoại Ai Cập. Ông là con của thần Ra và cũng được coi là người trợ lý đắc lực của cha mình. Vì có kiến thức thần bí nên Thoth đã trợ giúp đắc lực trong việc mai táng Osiris. Và ông cũng là người trông nom Horus khi vị thần này còn nhỏ. Về sau, ông được kế vị Horus làm vua vùng Ả rập trong 3000 năm, sau đó lên trời giữ vị trí thần Mặt Trăng.
Thoth thường được miêu tả với hình dáng người mang đầu con cò hoặc khỉ đầu chó. Ông là bậc thầy về thời gian, toán học, thiên văn học, văn học, triết học… Người Ai Cập cổ nói rằng Thoth chính là vị thần sáng tạo ra cách tính 365 ngày trong 1 năm, 24 tiếng trong 1 ngày và vòng tròn có 360 độ… Thế nhưng, thành tựu lớn nhất của Thoth có lẽ là “Cuốn sách của Người chết” , một cuốn sách phép thuật mà người ta nói rằng những linh hồn sẽ không thể đến được thiên đàng nếu không có nó.

6 Hathor

Nàng chính là nữ thần của tình yêu và sắc đẹp trong thần thoại Ai Cập. Nàng luôn đem lại niềm vui, âm nhạc và khiêu vũ đến cho mọi người. Chăm sóc các bà mẹ và trẻ em, nuôi dưỡng người sống và tiễn đưa người chết xuống địa ngục, đó là nhiệm vụ của nàng.

Có một truyền thuyết nổi tiếng về Hathor đó là vào một ngày khi thần Ra – cha của nàng dần trở nên già yếu, và loài người bắt đâu âm mưu chống lại ông. Hathor được cử xuống trần để trừng phạt con người. Nàng hóa thân thành Sekhmet – nữ thần với đầu sư tử. Sekhmet quả thật là một vị thần khát máu, nàng ta đã giết rất nhiều người. Cho đến lúc thần Ra nhận thấy cuộc tàn sát đã quá đủ nhưng không thể khiến Sekhmet ngừng lại, ông đã pha hàng nghìn lít bia với nước trái lựu và đổ ra sông Nile. Sekhmet uống no thứ nước màu đỏ tươi mà nàng ta nghĩ là máu và bị say xỉn. Nàng hóa thân trở lại là nàng Hathor xinh đẹp hiền dịu như ngày nào ( một trường hợp đa nhân cách chăng?)

7 Bast ( Bastet)

Đây là nữ thần mèo trong thần thoại Ai Cập. Nàng là con gái của thần Ra và được coi là một trong những vị thần gần gũi với con người nhất. Trái ngược với người chị gái Sekhmet ( một hóa thân của Hathor) tính tình khát máu hung bạo, Bast hiện thân cho sự vui vẻ, ấm cúng, tình cảm trìu mến.
Tên của nữ thần Bast thường được người Ai Cập cổ đặt kèm cho những loại nước tỏa mùi thơm ( mà ngày nay gọi là nước hoa), vì thế Bast còn được coi là nữ thần của nước hoa, người bảo hộ cho hương thơm, nữ thần chống lại các bệnh truyền nhiễm và xua đuổi ma quỷ.

Có lẽ chính vì thế mà người dân Ai Cập rất quý trọng loài mèo. Họ coi loài mèo là một linh vật và thường xuất hiện trong các nghi lễ thiêng liêng của họ. Đối với các vị vua, thần Bast và loài mèo được tôn thờ như vị thần hộ vệ cho hoàng gia.

8 Sobek

Ở sông Nile thì có gì?

Chỉ toàn cá sấu. Vì thế lẽ tất nhiên một vị thần mang đầu cá sấu như Sobek, chúng ta có thể luận ra rằng đây là vị thần cai quản sông Nile. Bởi dòng sông Nile là một con sống cực kỳ quan trọng trong sự phát triển của Ai Cập vì thế không có gì lạ khi có hẳn một vị thần trông coi con sống này.

Ngoài ra, Sobek còn là vị thần đại diện cho sức mạnh quân đội của người Ai Cập. Nhìn tạo hình đã thấy oai phong lẫm liệt như chiến tướng rồi!